احتمالا برای شما هم اتفاق افتاده باشد که زمانی که شروع به یک کار جدید می کنید و به هر شیوه ای میخواهید آن را تا پایان ادامه دهید اما نیمه تمام رها می شود تفکرات شما در رابطه با نیمه تمام ماندن آن کار درگیر می شود و به این صورت نمی توانید امور تازه دیگری را شروع نمایید و به دنبال کار های دیگر بروید. درگیری ذهن شما به قدری زیاد میشود که شما برای پایان کار خود مجبور به بازگشت دوباره به ادامه همان کار می کند تا آن فعالیت تکمیل شود. در این خصوص می توان ناتمام ماندن یک بازی یا یک فیلم را . کارهای ناتمام، اثر خود را در زندگی روزمره یا فرهنگ سازمانی نشان می‌دهند؛ حتی وقتی که ما تلاش می‌کنیم به سمت کارهای دیگر برویم و خود را به آن‌ها مشغول کنیم.
سریال‌های آبکی و مجموعه‌های درام، از این تاثیر سود می‌برند. در این سریال ها، احتمال دارد یک قسمت به پایان برسد، اما داستان همچنان ناتمام می‌ماند. سازندگان این محتواها، بینندگان را در حالی که علاقمند به دانستن چیزهای بیشتری از داستان هستند، رها می‌کنند و به لطف اثر زیگارنیک، بینندگان داستان را به یاد می‌سپارند تا بتوانند دفعه ی بعد با ادامه‌ی داستان هماهنگ شوند و ببینند چه اتفاقی در ادامه رخ می‌دهد. شما هم احتمالا تاثیر اثر زیگارنیک را در دوران تحصیل تجربه کرده‌اید. قبل از امتحان، احتمالا به خوبی مطالبی را که مطالعه کرده بودید، به یاد می‌آوردید. با این حال، پس از سپری کردن امتحان، اغلب دانش‌آموزان در به یاد آوردن چیزهایی که مطالعه کرده‌اند، دچار مشکل می‌شوند. دلیل این موضوع این است که شما دیگر نیازی به آن مطالب ندارید و اینطور به نظر می‌رسد که این اطلاعات از حافظه شما بیرون ریخته می‌شوند.
اثر زیگارنیک چگونه کشف شد؟
اثر زیگارنیک، برای اولین بار توسط یک روانشناس روسی به نام بلوما زیگارنیک، دانشجوی نظریه‌پرداز تئوریسین بانفوذ یعنی کورت لوین در فرهنگ سازمانی ، دیده شد و توصیف شد. وی زمانی که در یک رستوران پر تردد در وین نشسته بود، متوجه شد که پیش‌خدمت‌ها سفارش‌های پرداخت‌نشده را بهتر به یاد می‌آورند. با این حال، زمانی که صورت‌حساب پرداخت می‌شد، پیش‌خدمت‌ها به سختی می‌توانستند جزئیات سفارش‌ها را به یاد بیاورند.
تحقیقات زیگارنیک
در تعدادی از آزمایش‌ها، از شرکت‌کنندگان خواسته شد تا فعالیت های ساده‌ای مانند عبور دادن نخ از میان چند مهره، کنار هم قرار دادن قطعات پازل یا حل مسائل ریاضی را تکمیل کنند. به نصفی از شرکت‌کنندگان که مشغول انجام کار خود بودند، گفته شد که کار خود را نیمه‌کاره رها کنند. پس از یک ساعت تاخیر، زیگارنیک از شرکت کنندگان خواست تا آنچه را که بر روی آن کار می‌کردند، توصیف کنند. او یافت که کسانی که کارشان را نیمه‌کاره رها کرده‌اند دو برابر بیشتر از کسانی که کارشان را به پایان رسانده‌اند، جزئیات کار خود را به یاد می‌آورند. همچنین در نسخه دیگری از آزمایش، زیگارنیک متوجه شد که شرکت‌کنندگان بزرگ‌سال میتوانند تا ۹۰ درصد بیشتر، کارهای ناتمام را نسبت به کارهای پایان‌یافته به یاد بیاورند.
بهداشت روانی چیست؟
در طول دهه ۱۹۶۰، محقق حافظه، جان بردلی، این یافته‌ها را در یک آزمایش دیگر بررسی کرد. او به شرکت‌کنندگان وقت اندکی داد تا کلماتی که حروف‌شان به هم ریخته بود را مرتب کنند و کلمات معنی‌دار بسازند. وقتی که آن‌ها قبل از به پایان رسیدن وقت نمی‌توانستند مسئله را حل کنند، کلمه جواب به آن‌ها داده می‌شد. وقتی بعدا از شرکت‌کنندگان خواسته شد تا کلماتی که با آن برخورد داشته بودند را به یاد بیاورند، عملکرد خوبی را در باره ی کلماتی که آن‌ها را مرتب نکرده بودند، نشان دادند. این امر از یافته‌های زیگارنیکی حمایت می‌کرد که مردم حافظه بهتری نسبت به مسائل ناتمام دارند.
تحقیقی متضاد با اثر زیگارنیک
با این حال، همه تحقیقات از این اثر پشتیبانی نکرده‌اند. برخی مطالعات نتوانسته‌اند وجود این اثر را نمایش دهند و تحقیق کنندگان دیگر فهمیدند که عوامل مختلفی در فرهنگ سازمانی وجود دارند که می توانند بر قدرت اثر زیگارنیک موثر باشد. به عنوان مثال، مطالعات نشان داده اند که انگیزه می تواند تاثیر مهمی در چطور به یاد سپردن اطلاعات توسط افراد ایفا کند.
نوع کارکرد اثر زیگارنیک چیست؟
حافظه کوتاه مدت ما، هم از لحاظ گنجایش و هم لحاظ مدت زمان حفظ اطلاعات، دارای محدودیت است. ما به طور معمول، برای اینکه بتوانیم مطلبی را در حافظه خود نگه داریم باید به مرور آن ها بپردازیم. این کار به کمی تلاش ذهنی نیاز دارد و جای تعجب نیست که هر چه بیشتر تلاش کنید چیزی را برای کوتاه مدت به خاطر بسپارید، باید برای حفظ آن هم بیشتر تلاش کنید.
به عنوان مثال، فرهنگ سازمانی پیشخدمت ها باید جزئیات زیادی را در رابطه با سفارشاتی که سرو می کنند به یاد داشته باشند. آن ها باید تا وقتی که مشتریان غذا یشان را تمام نکرده اند، اطلاعاتی درباره اینکه مشتریان چه چیزی را سفارش داده اند، در حافظه خود نگه دارند. برای مقابله با این حجم از اطلاعات، افراد معمولا بر ترفند های ذهنی تکیه می کنند که به آن ها کمک می کند اطلاعات زیادی را به یاد بیاورند. اثر زیگارنیک یکی از این موارد است. ما این اطلاعات را در حافظه اش کوتاه مدت خود به این نحو نگه می داریم که آن ها را به طور مداوم به خود آگاه خود می آوریم. در واقع با فکر کردن به کارهای تکمیل نشده، نسبت به وقتی که کارها به اتمام رسیده اند، بهتر می توان آن ها را در ذهن نگه داشت. اثر زیگارنیک، تنها بر حافظه در کوتاه مدت تاثیر نمی گذارد. بلکه کارهای ناتمام مانند اهدافی که هنوز به آن ها نرسیدیم، می توانند در طول دوره های زمانی طولانی به نفوذ در تفکرات ما ادامه دهند.
اثر زیگارنیک نشان می دهد که حافظه چطور کار می کند. زمانی که اطلاعات در مغز مورد تفسیر قرار می گیرند، معمولا برای زمان کوتاهی در حافظه حسی ذخیره می شوند. زمانی که ما توجه خود را به این اطلاعات معطوف می کنیم، آن ها به حافظه کوتاه مدت انتقال داده می شوند. بسیاری از این داده های کوتاه مدت به سرعت فراموش می شوند، اما از طریق فرآیند تمرین فعال، برخی از این اطلاعات می تواند به حافظه بلند مدت منتقل شوند. زیگارنیک معتقد بود که عدم تکمیل یک وظیفه، تنش شناختی اساسی را برای فرد ایجاد می کند. این امر باعث میشود به تلاش ذهنی بیشتر و تمرین بیشتر به منظور حفظ آین وظیفه در خط مقدم آگاهی می شود و در نهایت پس از تکمیل کار، ذهن قادر به کنار گذاشتن این تلاش ها خواهد بود.
آموزش روانشناسی
آموزش علوم پزشکی
آموزش زیست شناسی
آموزش میکروب و ویروس شناسی
آموزش پرستاری
آموزش توسعه مهارت فردی
آموزش اصول ورزش و تغذیه
آموزش های رایگان
چطور بیشترین بهره را از اثر زیگارنیک ببریم؟
اثر زیگارنیک، بیش از آنکه که تنها یک مشاهده جالب در مورد نحوه کارکرد مغز انسان باشد، می توانید در زندگی روزمره افراد پیامد هایی داشته باشد. خوشبختانه شما می توانید از این پدیده روانی به سود خود استفاده کنید. در نگاه اول شاید اینطور به نظر برسد که پایان دادن به یک کار، بهترین راه برای رسیدن به هدف است. در عوض، اثر زیگارنیک پیشنهاد می کند که در طول یک کار، توقف ایجاد شود و این یک استراتژی موثر برای بهبود توانایی شما در به یاد نگه داشتن اطلاعات است.
تلاش کنید از جلسات مطالعاتی خود خارج شوید
اگر در حال مطالعه برای امتحان هستید، به جای این که تلاش کنید تمام مطالب را در شب قبل از امتحان دوره کنید، زمان مطالعه خود را تقسیم کنید. با مطالعه مطالب در بازه های مختلف، احتمال بیشتری وجود دارد که بتوانید مطالب را در یاد نگه دارید. اگر سعی دارید چیز مهمی را به یاد بسپارید، وقفه های لحظه ای می توانند به سود شما عمل کنند. به جای این که به سادگی مطالب را بارها و بارها تکرار کنید، چند بار آن ها را بررسی کنید و سپس کمی استراحت کنید. حال، در حالی که سعی می کنید بر روی چیزهای دیگر تمرکز کنید، ذهن شما توجه خود را به سمت چیزهایی که مطالعه می کردید، معطوف می کند.
بر به تعویق انداختن کارها غلبه کنید
اکثر اوقات، ما کارها را تا آخرین لحظه به تعویق می اندازیم و آن ها را با عجله ای دیوانه وار در آخرین لحظه ممکن را به اتمام می رسانیم. متاسفانه، این گرایش نه تنها می تواند باعث شود که استرس زیادی بگیرید، بلکه می تواند باعث شود عملکرد ضعیفی در انجام دادن وظایف نیز به وجود آید. یک راه برای غلبه بر سهل انگاری این است که از اثر زیگارنیک استفاده کنیم. برای این منظور، با برداشتن اولین قدم شروع کنید، مهم نیست چقدر کوچک باشد. وقتی شروع به کار می کنید، به آن فکر می کنید تا بالاخره، آن را به اتمام برسانید. ممکن است نتوانید کاری را که شروع کرده اید به یکباره تمام کنید، اما هر قدم کوچکی که بر می دارید، شما را به هدف نهایی خود نزدیک تر می کند. این رویکرد نه تنها می تواند به شما انگیزه بدهد که کارهای خود را تکمیل کنید، بلکه وقتی که در نهایت کار خود را تمام می کنید و انرژی های ذهنی خود را در جای دیگری به کار می گیرید، می توانید احساس موفقیت داشته باشید.
